Paddenstoelenkwekerij

Het wetenschappelijke deel van de missie zit erop. De tijd is gekomen om onze stalen over te brengen naar Kigali Farms. De petrischaaltjes bevatten materiaal van de wilde stammen van eetbare paddenstoelen.  Hiermee kunnen ze in Kigali Farms aan de slag gaan om proeven uit te voeren die dan resulteren in de commerciële teelt van bepaalde soorten.

We gaan naar Kigali waar we Laurent Demuynck ontmoeten, de oprichter en CEO van het bedrijf. Hij laat ons kennismaken met de doelstellingen van het bedrijf: "Kigali Farms is een sociale onderneming, opgericht in Rwanda in 2010, vanuit het idee om het probleem van de ondervoeding aan te pakken. Wij hebben ons op paddenstoelen gericht omdat ze een grote voedingswaarde hebben. De wilde eetbare soorten uit Rwanda die nooit eerder onderzocht werden interesseerden ons van meet af aan. Onze ambitie was het opsporen van de verborgen pareltjes in de Rwandese bossen, die door de lokale bevolking geconsumeerd worden en zo Rwanda op te tillen tot een voorbeeld van uitmuntendheid in de hele regio op het vlak van de paddenstoelenteelt."

En dan naar het productiecentrum van Byumba waar we ontvangen worden door Ariane Mukeshimana (productie en kwaliteitsmanager) en Pelagie Nyirandikumana (de manager van Byumba Farm) die ons de verschillende stadia van de productie, vertrekkende van de wilde stammen door onze mycologen verzameld, laten zien. Volg de gids...

Eerste stap: opzuiveren van het mycelium

Een stukje mycelium wordt van het verzameld materiaal verwijderd en overgebracht  naar een nieuwe petrischaal met agarvoedingsbodem. Dit gebeurt onder steriele omstandigheden en volgens een specifiek protocol. Het mycelium kan nu gaan groeien.

Tweede stap: productie van het broed

Een stukje agar met mycelium wordt uit de petrischaal overgezet naar een medium op basis van gemalen graan. Het mycelium groeit verder aan tot wat we broed noemen.

Derde stap: het enten van het broed in groeizakken

Het broed wordt geënt in gepasteuriseerde zakkenzakken met daarin katoengruis, tarwezemelen en gebluste kalk. Deze nieuwe omgeving is zowel gunstig voor de ontwikkeling van het mycelium als de vruchtlichamen van de paddenstoel.

Vierde stap: de groeizakken gaan in de incubator

De groeizakken worden opgeslagen in het donker van de incubatiekamer; zo wordt voorkomen dat er zich al vruchtlichamen gaan vormen.

Stap vijf: de groeizakken worden begraven

De groeizakken worden tenslotte overgebracht naar teeltbakken die aarde bevatten. Er heerst een constante luchtvochtigheid van 95% en een temperatuur van 18-22°C. Uit de groeizakken zullen nu weldra vruchtlichamen naar buiten groeien; in dit geval, oesterzwammen die geoogst kunnen worden. 

Hopelijk groeien hier ooit de paddenstoelen die we tijdens onze expeditie hebben verzameld... daar is het nu nog veel te vroeg voor.

In het basiskamp

Het verzamelen van eetbare paddestoelen in de bergbossen is slechts de eerste stap in het werk van onze mycologen. Terug in het base camp zit hun dag er nog lang niet op...

Een staal bevat enkele paddenstoelen afkomstig van hetzelfde mycelium. Het staal heeft een nummer, een beschrijving, foto's genomen in het veld, ... Daarna ondergaat elk staal diverse behandelingen met drie doelen:

1. Sporenprint en enten

Sporenprint

Inenting

De hoed van een paddenstoel wordt op een drager geplaatst om de sporen te verzamelen. Dit heet het maken van een sporenprint in de mycologische jargon. De volgende dag worden de sporen geoogst en geënt in een petrischaal met een kweekmedium (agar). Na enkele dagen is het mycelium in de petrischaal voldoende ontwikkeld om opgekweekt te kunnen worden in Kigali Farms.

2. Levende stammen en DNA-stalen

Paddenstoelfragment in een buis voor DNA-analyse

Een fragment van een paar mm³ wordt in een buisje met cetrimoniumbromide gestopt, een stof de degeneratie van DNA blokkeert. Eenmaal terug in België, zijn deze stalen bestemd voor collecties van de Plantentuin Meise, terwijl de levende stammen naar de paddenstoelencollectie van de UCL gaan; dat is een verzameling van ongeveer 30.000 stammen van levende schimmels uit de hele wereld, die vooral gebruikt worden in taxonomische onderzoek.

3. Collecties van de Plantentuin

Gedroogd materiaal voor het herbarium

De rest van het staal wordt gedroogd en in een plastic zak bewaard en wordt gedeponeerd bij RDB en een dubbel in het herbarium van de Plantentuin Meise, vergezeld van de beschrijving, de veldfoto's veld en een staal van de sporenprint. Microscopisch onderzoek van de sporen is immers een noodzakelijke stap om de identiteit van een soort te kunnen bevestigen. 

Een dag op zending begint bij dageraad maar eindigt zelden voor 19:00 ...